Γαύδος  

το νησί της Καλυψούς  

   «Για πες λοιπόν; Πως είναι η Γαύδος;» Όλοι αυτό με ρωτούσαν από τη μέρα που επέστρεψα. Κι έπρεπε εγώ να βρω λόγια να τη περιγράψω… Αλλά πώς να το κάνω αυτό από τη στιγμή που το νησί δεν είναι η εικόνα αλλά η αίσθηση που σου αφήνει;

   Τελοσπάντων, έχοντας αφήσει χρόνο μπόλικο να περάσει από την επίσκεψη, για να φιλτράρω την αίσθηση δηλαδή, λέω να κάνω μια προσπάθεια, αν και ευθύς εξαρχής σας λέω τούτο: Να πάτε κι εσείς. Να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα….

   Βρέθηκα με μια φίλη μου στο τιμημένο νησί της Ωγυγίας το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιούλη. Καλή εποχή κατά την άποψή μου. Κόσμος αρκετός αλλά όχι πήχτρα. Ξεκινήσαμε ξημερώματα από Ηράκλειο για να φτάσουμε εγκαίρως στη Χώρα Σφακίων απ’ όπου πήραμε το καραβάκι γι' απέναντι. Να μη ξεχάσω να σας πω πως δεν είναι ανάγκη να πάτε από Σφακιά. Καράβι φεύγει από Αγία Γαλήνη, Πλακιά, Σούγια. Αλλά εμείς θέλαμε να πάρουμε αυτοκίνητο οπότε …. «Να 'μουν γεράκι στα Σφακιά κι αετός στον Ψηλορείτη για να θωρώ απο ψηλά την ομορφιά σου Κρήτη»!!

   Ανεξάρτητα από το αν πάτε Γαύδο ή όχι, η διαδρομή ως τα Σφακιά είναι υπέροχη. Τόσες παραλίες στέκουν εκεί και όχι μόνο. Πολύριζος, Περιστερές, Ροδάκινο, Φραγκοκάστελλο …σας περιμένουν για να τις απολαύσετε! Ή έστω να τις βάλετε στο πρόγραμμα για του χρόνου.   

   Εμείς ανατολή «είδαμε» - και καλά είδαμε αφού δυτικά ήμασταν- πάνω από τα Κλήματα. … Φτάσαμε στην ώρα μας στα Σφακιά, βγάλαμε τα εισιτήριά μας και περιμέναμε υπομονετικά το καραβάκι της ΑΝΕΔΥΚ που αξίζει να πω ήταν επίσης συνεπέσταστο κι ήταν όλοι τους εξυπηρετικότατοι. Και κάποια στιγμή σαλπάραμε!

   Πόσο μπλε Θεέ μου! Πόσες αποχρώσεις! Αφεθείτε στη μαγεία του απέραντου νότιου Κρητικού πελάγους και έχετε το νου σας γιατί μπορεί κατά τη διάρκεια της διαδρομής να σταθείτε τυχεροί και το δρόμο σας να συνοδεύσουν δελφίνια!

   Πλησιάζοντας στο νησί , στα δεξιά του – βόρεια που είναι το σωστό - θα δείτε και τη Γαυδοπούλα. Ακατοίκητο νησί μόνο για βόσκηση χρησιμοποιείται (προς το παρόν..). Αν περιμένετε πως θα δείτε ένα λιμάνι τύπου .. Σαντορίνης ή Πάρου ή Ίου θα απογοητευθείτε. Αλλά ξέρω πως όποιος αποφασίζει να πάει Γαύδο ξέρει πως δεν θα βρει – τουλάχιστον στη παρούσα φάση γιατί με τα πλάνα ανάπτυξης και τα προγράμματα αξιοποίησης ποτέ κανείς δε ξέρει – σοκάκια και καλντερίμια και μπουτίκ και souvenir shops.

   Στο Καρεβέ- έτσι λέγεται ο οικισμός που φιλοξενεί και το λιμάνι, ένα σουπερμάρκετ και δυο τρεις καφενειοταβέρνες υπάρχουν και ένα ή δυο γραφεία για ενοικίαση αυτοκινήτων και μηχανών. Και στην ανηφοριά 2 καφενεία επίσης όπου πίνουν το καφεδάκι τους ντόπιοι, εστιάτορες, κατασκηνωτές και οδηγοί των λεωφορείων περιμένοντας τα καραβάνια της χαράς να καταφτάσουν!

   Κι είναι πραγματικά σαν καραβάνια της χαράς τα καραβάκια που φτάνουν στο νησί αφού εκτός από τους επισκέπτες κουβαλούν κι όλα τα χρειαζούμενα: από κανίστρες πετρέλαιο ως νερά και αναψυκτικά και λαχανικά , ζαρζαβατικά και κρεατικά κι ό,τι άλλο. Δυστυχώς για το νησί το μόνο που έχει άφθονο είναι τα ψάρια και τα κατσίκια! Από καλλιέργειες τίποτα- κάτι μποστανάκια για το μάτι όλο κι όλο και that’s it! Οπότε όλα τα απαραίτητα για τη διαβίωση έρχονται κυρίως από Παλαιόχωρα και Σφακιά! Γι’ αυτό και στις πιο πολλές ταβέρνες εκτός από το τσιγαριαστό που είναι σπεσιαλιτέ και υπάρχει πάντα και παντού, το υπόλοιπο μενού ποικίλει ανάλογα με τη διαθεσιμότητα.

   Στο νησί της Καλυψούς υπάρχουν πολλά καταλύματα αν επιλέξετε τα βράδια να έχετε ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι σας. Ωστόσο όπως ξέρετε η Γαύδος είναι ο παράδεισος του κατασκηνωτή. Εμείς πάντως, που το κορμάκι μας δεν αντέχει την ταλαιπώρια, μείναμε στα ορεινά του νησιού στην περιοχή Σγουδιανά, στο Μετόχι. Και ήταν πραγματικά υπέροχα! Η Ευτυχία η χρυσοχέρα και η όμορφη πάντα χαμογελαστή κόρη της Μαρία, μας έκαναν να νιώθουμε σαν στο σπίτι μας!

   Με ορμητήριο λοιπόν το Μετόχι γνωρίσαμε άλλοτε πηγαίνοντας – όπου πάει – με το αυτοκίνητο κι άλλοτε με τα πόδια σχεδόν όλο το μαγικό νησί! Πρώτη μέρα, μετά τη τακτοποίηση στο δωμάτιο κάναμε χαλαρά στον Κόρφο . Όμορφη παραλία ήσυχη, οικογενειακή. Διαθέτει χώρο για κατασκήνωση αλλά έχει και ενοικιαζόμενα αν ενδιαφέρεστε. Όταν πάτε, μη ξεχάσετε να κολυμπήσετε ή να περπατήσετε προς τα αριστερά σας όπου θα βρείτε άργιλο. Πασαλειφθείτε άφοβα!!! Κανείς δεν θα σας παρεξηγήσει που θα μοιάζετε σαν εξωγήινοι και το δερματάκι σας θα γίνει απαλό σαν μικρού παιδιού! Μην το αφήσετε πολύ πάντως ίσα ως να τσιτώσει το δέρμα. Κι ύστερα ενυδατώστε το καλά!! Α!και προσοχή …αποφύγετε τα μαλλιά – κυρίως όσοι/ες κάνετε πραγματάκια σε αυτά και τα ταλαιπωρείτε.

Αν δεν είστε εξοικειωμένοι με τις πεζοπορίες ενδέχεται και να σας φανεί δύσκολη η διαδρομή. Αλλά μην την παρατήσετε. Στρέψτε το βλέμμα σας στη θάλασσα πάρτε δυο βαθιές ανάσες και συνεχίστε. Αυτό που θα αντικρύσετε φτάνοντας που σας αποζημιώσει… Από το σεληνιακό τοπίο της «Αλατσολίμνης» ως τα κρυστάλλινα πεντακάθαρα νερά και τ' άσπρα βότσαλα όλα φωνάζουν «Απελευθερώσου!» Κι ύστερα το βραχώδες ακρωτήρι με τις αψίδες του και στην κορφή το μνημείο – σήμα κατατεθέν της Γαύδου- η υπερμεγέθης καρέκλα . Το νοτιότερο σημείο της Ευρώπης .

Μην παραλείψετε να ανεβείτε. Η θέα σου κόβει την ανάσα. Από τη μια μεριά πέλαγο κι από την άλλη ωκεανό. Έτσι μοιάζει. Κι ο αέρας εκεί πάνω είναι άλλος. Γεμίζει τα πνευμόνια σου κι η εκπνοή αδειάζει το μυαλό και τη ψυχή σου. Όταν ανέβηκα εκεί τα μάτια μου πλημμύρισαν δάκρυα. Ευγνωμοσύνης δάκρυα. Κι ήμουν πραγματικά ευγνώμων σ' αυτόν που έφτιαξε το νησί, σ' όποιον μ' άξιωσε να φτάσω εκεί στην Τρυπητή, στην παρέα των στόχων, στη νύχτα που αποφάσισα πως θα ονειρεύομαι ό,τι κι αν γίνεται δίπλα μου, στο στόχο ν' αναζητώ. . . πάντα. το φως…. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας εκεί πάνω. Μείνετε με τη σιωπή του αέρα και την ενέργεια του τόπου.Αναμετρηθείτε με το μέσα σας. Κι ύστερα κατεβείτε προσεκτικά κι ολοκληρώστε τον εξαγνισμό με μια βουτιά στο υπέροχο – και παγωμένο- νερό.

   Να πάτε και στην περίφημη παραλία του Άι Γιάννη- ο παράδεισος του παραδοσιακού επισκέπτη της Γαύδου. Άλλο τοπίο, εξωτικό. Ξανθιά, παχιά άμμος, διάφανα ρηχά νερά, ψηλοί πανάρχαιοι κέδροι με διακλαδώσεις απίστευτες …Όλα είναι πιασμένα! Οι γνωστές καβάτζες αφού σ’ αυτή την παραλία οι περισσότεροι στήνουν τα σπιτικά τους για πολλές μέρες ή μήνες. Δύσκολα θα βρεις κάπου να πιάσεις αλλά οι «οικοδεσπότες» είναι φιλόξενοι και μοιράζονται τον ίσκιο τους . Αρκεί να σεβαστείς κι εσύ την ηρεμία τους. Για την εμπειρία πήγα εγώ καθώς η φιλοσοφία των «κατοίκων» του Αϊ Γιάννη είναι αρκετά μακριά από τη δική μου. Και μπορεί στη φετινή εξόρμηση να τη χρησιμοποιήσω μόνο ως πέρασμα για να φτάσω στο Λαυρακά αλλά δεν μπορώ να μην παραδεχτώ πως είναι αλλιώτικη! Κι έχει και μια.. εσάνς ερήμου, καθώς περπατώντας στην άμμο με τον ήλιο να σε χτυπά αλύπητα για να φτάσεις παραλία, μοιάζει λίγο σαν να είσαι ο Λόρενς της Αραβίας!

   Και μιας και το είπαμε … Μεγάλη προσοχή: Στη Γαύδο όταν πας άνετα παπούτσια, αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας και πάντα νεράκι να κρατάς!! Και κάτι φαγώσιμο. Γιατί οι περισσότερες παραλίες είναι ερημικές – 15 λεπτά περπάτημα από την ταβέρνα ο Αϊ Γιάννης, 30 ο Λαυρακάς, 2,5 ώρες η Τρυπητή κτλ – κι εφόδια θα σου χρειαστούν σίγουρα! Αλλά με μέτρο αν δε θες να μοιάζεις με τον Γκαρή!

   Πρωτεύουσα της Γαύδου είναι το Καστρί! Καμία σχέση με τις Χώρες άλλων νησιών…. όλα μοιάζουν ξερά και σαν να σταμάτησε ο χρόνος. Γενικά πάντως, κάτι που από τη Κρήτη χωρίζει θάλασσα το νησί και λογικά τα μεταφορικά είναι ακριβά, κάτι που κι οι κάτοικοι έχουν αυτή την αίσθηση της χαλαρότητας που χαρακτηρίζει όλο τον νότο, η αίσθηση του παρελθόντος είναι διάχυτη στο νησί. Στη διαδρομή σου θα συναντήσεις παλιά εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα, πεταμένες ηλεκτρικές συσκευές.. Βέβαια, με χαρά βλέπω στα social να γίνεται στον τομέα της καθαριότητας δουλίτσα τελευταία αλλά αν δε δω από κοντά το χέρι μου στη φωτιά δεν το βάζω!

   Για το τέλος άφησα Σαρακίνικο . Είναι η “fashion” παραλία της Γαύδου καθώς διαθέτει κάποιες «βασικές» ανέσεις: δωμάτια, ταβερνάκια, beach bar, mini market. Αυτά. Το βασικότερο που διαθέτει βέβαια είναι η ξανθιά αμμουδιά και ρηχά πεντακάθαρα νερά! Το όνομά της έρχεται κατευθείαν από τους Σαρακηνούς πειρατές που όπως θέλει ο μύθος τη χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο. Και μη ξεχνάς πως εκεί υπάρχει ακόμα το «σπίτι» που φιλοξένησε τον εξόριστο Άρη Βελουχιώτη και τους συντρόφους του (Στέκει ακόμα και μάλιστα έχει και τη σχετική πινακίδα και τα σημαιάκια Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και καλά τιμή στους απανταχού εξορισθέντες κομμουνιστές).

   Λογικά – κι αν όλα πάνε καλά- εκεί κατά τα τέλη του καλοκαιριού θα κάνω ένα update για την κατάσταση στο νησί. Μου έχουν μείνει κάτι διαδρομές – θέλω οπωσδήποτε να πάω στις παραλίες Ποταμό και Λαυρακά- , αλλά και να δω το ηλιοβασίλεμα από τον φάρο της Γαύδου. Γιατί όταν πήγαμε ζήσαμε κάτι άλλο, κάτι μοναδικό! Τοπίο στην ομίχλη κυριολεκτικά.

της Μαίρης Καριωτάκη